Δευτέρα 19 Μαρτίου 2012

Αλλεργία



Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Αλλεργικών και Λοιμωδών Παθήσεων των Ηνωμένων Πολιτειών περίπου 35.000.000 ασθενείς υποφέρουν από αλλεργίες ενώ 9.000.000 από αυτούς πάσχουν από άσθμα. Ως «αλλεργία» ορίζεται κάθε ανώμαλη αντίδραση του οργανισμού σε ουσίες οι οποίες υπό φυσιολογικές συνθήκες είναι αβλαβείς. Οι ουσίες αυτές μπορεί να εισέλθουν στο σώμα με την εισπνοή, με την κατάποση ή τέλος, με την επαφή στο δέρμα. Οι ουσίες που προκαλούν ευαισθητοποίηση ονομάζονται «αλλεργιογόνα».
Αλλεργιογόνα Οικιακή σκόνη: Από το 1964 έχει διαπιστωθεί ότι το σημαντικότερο αλλεργιογόνο της σκόνης προέρχεται από τα ακάρεα Dermatophagoides pteronyssinus και Dermatophagoides farinae. Οι μικροσκοπικοί αυτοί οργανισμοί έχουν 8 πόδια, μήκος περίπου 1/3 mm και τρέφονται με την πιτυρίδα των ανθρώπων. Η ανάπτυξη των ακάρεων ευνοείται με την αυξημένη θερμοκρασία και υγρασία του περιβάλλοντος ενώ έχει υπολογιστεί ότι, σε 100 mg σκόνης στρώματος αντιστοιχούν περισσότερα από 3.000 ακάρεα.
Μύκητες: Η έκθεση στους μύκητες είναι συνεχής, χωρίς να υπάρχει εποχιακή κατανομή. Τα σπόρια των μυκήτων υπάρχουν στην ατμόσφαιρα σε συγκεντρώσεις έως και 1.000 φορές μεγαλύτερες από εκείνες των γύρεων. Οι μύκητες Gladosporium, Alternaria, Penicillium και Basidiomycetes αποτελούν τους σπουδαιότερους από τους αλλεργιογόνους μύκητες.
Αλλεργιογόνα κατοικιδίων ζώων: Τα αλλεργιογόνα που προέρχονται από το δέρμα και το σίελο του σκύλου και της γάτας ενοχοποιούνται συχνά για την πρόκληση αλλεργίας από το αναπνευστικό σύστημα. Τα αλλεργιογόνα της γάτας στο σπίτι παραμένουν στον αέρα για αρκετές ώρες και εξαλείφονται με βραδύ ρυθμό (εβδομάδες έως και μήνες).
Τροφικά αλλεργιογόνα: Πολλά τρόφιμα και συντηρητικά μπορεί να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν το γάλα, οι ξηροί καρποί, τα οστρακοειδή και τα  ψάρια, διάφορα φρούτα κ.α.
Γύρεις: Τα αγρωστώδη, τα αγριόχορτα και τα δένδρα αποτελούν σημαντικές πηγές αερομεταφερόμενων γύρεων. Τα φυτά με αλλεργιολογική σημασία πρέπει να εμφανίζουν ορισμένα χαρακτηριστικά. Έτσι θα πρέπει να είναι ανεμόφιλα και εντομόφιλα, να παράγουν γύρη σε μεγάλες ποσότητες, να αναπτύσσονται σε ευνοϊκές κλιματολογικές και γεωγραφικές συνθήκες, να παράγουν γυρεόκοκκους μικρού μεγέθους και κατάλληλης μορφολογίας και να φύονται σε μεγάλες ποσότητες. Παράδειγμα φυτού που πληροί τις παραπάνω προδιαγραφές είναι η παριετάρια ή περδικάκι. Εκτός από τα παραπάνω, αλλεργικές αντιδράσεις μπορεί να προκαλέσουν και ορισμένες χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία, διάφορα πρόσθετα και συντηρητικά τροφίμων και φαρμάκων, καθώς και τα δηλητήρια των σφηκών και των μελισσών.
Τι προκαλεί το αλλεργιογόνο στον οργανισμό Όταν το αλλεργιογόνο εισέρχεται στον οργανισμό ενεργοποιεί ορισμένα μικρά λευκά αιμοσφαίρια που ονομάζονται «λευκοκύτταρα» τα οποία με τη σειρά τους παράγουν ειδικές ουσίες που ονομάζονται αλλεργικά αντισώματα. Τα αντισώματα εγκαθίστανται πάνω σε κύτταρα τα οποία ονομάζονται «σιτευτικά κύτταρα» και αντιδρούν με αλλεργιογόνα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη διάσπαση της μεμβράνης των σιτευτικών κυττάρων και την απελευθέρωση ουσιών οι οποίες εν συνεχεία αντιδρούν επί των διαφόρων οργάνων - στόχων π.χ. στα μάτια, το δέρμα, τους πνεύμονες κ.α. Η εν λόγω αντίδραση μπορεί να μην εμφανισθεί με την πρώτη επαφή του οργανισμού με το αλλεργιογόνο αλλά μετά από επανειλημμένη έκθεση του ατόμου στο αλλεργιογόνο.
Αλλεργικές παθήσεις Οι αλλεργικές παθήσεις ή αντιδράσεις μπορεί να προσβάλλουν οποιοδήποτε οργανισμό ή σύστημα του ανθρωπίνου οργανισμού. Συνηθέστερα αφορούν το αναπνευστικό σύστημα (αλλεργική ρινίτιδα ή άσθμα) και το δέρμα (αλλεργική δερματίτιδα ή ατοπικό έκζεμα, αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής, κνίδωση ή αγγειοοίδημα). Οι αλλεργικοί παράγοντες μπορούν επίσης να συμμετάσχουν και στην πρόκληση πολλών άλλων παθήσεων.

Δερματικές αλλεργίες

ΠOY OΦEIΛONTAI
Οι αλλεργίες αυτές συνήθως προκαλούνται από αλλεργιογόνα που έρχονται σε άμεση επαφή με το δέρμα ή που, μέσω του δέρματος, μπαίνουν στον οργανισμό. Για τις δερματικές αλλεργίες μπορεί να ευθύνονται επίσης και αλλεργιογόνα των τροφών ή φάρμακα.
● Ατοπικό έκζεμα: Eμφανίζεται με κοκκίνισμα του δέρματος, απολέπιση του σώματος, φαγούρα σε μέρος του σώματος ή ολόκληρο το σώμα, ακόμα και στο πρόσωπο. Mπορεί να οφείλεται σε γύρη, σε τροφές ή άλλη αιτία και προσβάλλει συνήθως άτομα με γενετική προδιάθεση.
● Έκζεμα εξ επαφής: Παρουσιάζεται σε κάποιο σημείο του σώματος όταν αυτό έρθει σε επαφή με το προϊόν ή την ουσία που δεν μπορεί να γίνει ανεκτή από το άτομο. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το έκζεμα από τα κουμπιά των παντελονιών τζιν, το οποίο εκδηλώνεται κάτω από τον αφαλό, εκεί όπου ακουμπάει το άνοιγμα του παντελονιού, ή εκείνο που προκαλείται στον καρπό από το πίσω μέρος του ρολογιού.
● Κνίδωση: Xαρακτηρίζεται από εξανθήματα στο σώμα και συνοδεύεται από έντονη φαγούρα. Tο δέρμα μοιάζει σαν να έχει τριφτεί με τσουκνίδα. H κνίδωση μπορεί να προκληθεί από τσιμπήματα σφήκας ή μέλισσας, αλλεργιογόνα φαρμάκων, τροφών κ.ά.
● Aλλεργίες από τσιμπήματα εντόμων: (βλ. Αναφυλακτικό σοκ).

TI NA KANETE
Η έκθεση στον ήλιο (πάντα με μέτρο) και το μπάνιο στη θάλασσα είναι αποτελεσματική «φυσική» θεραπεία για το ατοπικό έκζεμα. Tο δέρμα του παιδιού επίσης θα ανακουφίσουν:
•Τα δροσερά επιθέματα και οι πλύσεις με αφέψημα καλέντουλας ή τριφυλλιού (φυτά που έχουν καταπραϋντική δράση στις φλεγμονές του δέρματος), εφόσον τα έχει συστήσει ο θεράπων ιατρός.
•Τα ιαματικά λουτρά και οι ψεκασμοί με ιαματικό νερό, που διατίθεται στα φαρμακεία σε σπρέι.
•Η συστηματική ενυδάτωση των ξηρών σημείων του δέρματος με ειδικές κρέμες που έχουν ως βάση φυτικά εκχυλίσματα βοτάνων (καλέντουλας, αλόης κ.ά.).
•Τα βαμβακερά ρούχα και εσώρουχα. 
•Η χρήση γαλακτώματος αντί σαπουνιού ή ενός πολύ απαλού σαπουνιού στο μπάνιο (προτιμώνται προϊόντα με το pH του δέρματος - 5,5).

AΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Η θεραπεία των αλλεργικών παθήσεων βασίζεται κυρίως στις φαρμακευτικές αγωγές. Για το έκζεμα ο παιδίατρος θα σας δώσει τις κατάλληλες θεραπευτικές αλοιφές και ενδεχομένως κάποιο αντιισταμινικό φάρμακο, για να ελαττωθεί η φαγούρα. Eπίσης, για την κνίδωση έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικά τα αντιισταμινικά της νεότερης γενιάς, τα οποία έχουν το πλεονέκτημα να μην προκαλούν υπνηλία και ατονία. Aποτελεσματική είναι και η απευαισθητοποίηση με ειδικά εμβόλια σε περιπτώσεις αλλεργιών από τη γύρη, τα ακάρεα της οικιακής σκόνης και ορισμένους μύκητες (80%) και από το δηλητήριο των εντόμων (πάνω από 90%). 
Η ανοσοθεραπεία στα αεροαλλεργιογόνα μπορεί να είναι ενέσιμη ή υπογλώσσια (γίνεται στο σπίτι από τους γονείς του παιδιού βάσει προγράμματος που δίνει ο γιατρός).

Τι είναι;

Οι αλλεργίες είναι υπερευαισθησίες, υπερβολικές αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος προς ουσίες που συνήθως δεν προκαλούν αντιδράσεις στους περισσότερους ανθρώπους. Οι υπερευαισθησίες διακρίνονται σε 4 τύπους, I ως IV. Η διάκριση βασίζεται, σε κάποιο βαθμό, στο ποια μέρη του ανοσοποιητικού συστήματος ενεργοποιούνται και σε πόσο χρονικό διάστημα συμβαίνει η αντίδραση. 
Οι δύο τύποι υπερευαισθησίας, που συχνά καλούνται «αλλεργίες» είναι αφενός ενδιάμεσες υπερευαισθησίες  τύπου Ι, στις οποίες τα αντιγόνα (αλλεργιογόνα, ξένες ουσίες) συνδέονται με αντισώματα ειδικής IgE (ανοσοσφαιρίνη E), προκαλώντας τοπικές και σε κάποιες περιπτώσεις συστηματικές αντιδράσεις, συνήθως μέσα σε λίγα λεπτά και αφετέρου καθυστερημένες υπερευαισθησίες τύπου IV, αντιδράσεις δηλαδή που προκαλούνται από τις αλληλεπιδράσεις αντιγόνων με ειδικά ευαισθητοποιημένα Τ λεμφοκύτταρα, αντί για αντισώματα. 
Οι υπερευαισθησίες  τύπου Ι επηρεάζουν κυρίως το αναπνευστικό, το γαστρεντερικό σύστημα και το δέρμα. Συμβαίνουν συχνότερα σε άτομα με προδιάθεση σε αλλεργίες, (άτομα των οποίων οι γονείς έχουν αλλεργίες είναι πιθανότερο να αποκτήσουν υπερευαισθησία, αν και όχι υποχρεωτικά προς τις ίδιες ουσίες). Την πρώτη φορά που ένα άτομο με προδιάθεση εκτίθεται σε πιθανό αλλεργιογόνο δεν συμβαίνει έντονη αντίδραση, αλλά δημιουργούνται αντισώματα ειδικής IgE οπότε το άτομο έχει «ευαισθητοποιηθεί». 
Τα αντισώματα ειδικής IgE που παράγονται επιτίθενται σε μαστοκύτταρα, εξειδικευμένα κύτταρα στους ιστούς, και σε βασεόφιλα (τύπος λευκών αιμοσφαιρίων) στην κυκλοφορία του αίματος. Κατά τις επόμενες εκθέσεις στο αλλεργιογόνο, η ειδική συνδεδεμένη IgE αναγνωρίζει τον εισβολέα, συνδέεται πάνω του και ενεργοποιεί την απελευθέρωση χημικών, που περιλαμβάνουν την ισταμίνη και προκαλούν αλλεργικά συμπτώματα, που αρχίζουν από το στόμα, τη μύτη ή το δέρμα, στο σημείο όπου το αλλεργιογόνο μπήκε στον οργανισμό. 
Στο δέρμα, μία οξεία αλλεργική αντίδραση τύπου Ι προκαλεί κνίδωση, δερματίτιδα και φαγούρα, ενώ σε χρόνιες καταστάσεις η αλλεργία μπορεί να προκαλέσει ατοπική δερματίτιδα και έκζεμα. Στην αναπνευστική οδό, η οξεία αλλεργική αντίδραση προκαλεί βήχα, ρινική συμφόρηση, φτάρνισμα, κλείσιμο του λαιμού και, σε χρόνιες καταστάσεις άσθμα. Μπορεί επίσης να προκαλέσει ερυθρότητα και φαγούρα στα μάτια. Οι οξείες αλλεργικές αντιδράσεις στο γαστρεντερικό σύστημα αρχίζουν από το στόμα με μυρμήγκιασμα, φαγούρα, μεταλλική γεύση και πρήξιμο της γλώσσας και του λάρυγγα, ακολουθούμενα από κοιλιακό άλγος, μυϊκούς σπασμούς, εμέτους και διάρροια, που σε χρόνιες καταστάσεις  οδηγούν σε ποικιλία γαστρεντερικών προβλημάτων. 
Οι αλλεργίες τύπου Ι μπορεί να εμφανιστούν έναντι οποιουδήποτε παράγοντα: τρόφιμα, φυτά (γύρη, ζιζάνια, γρασίδι, κλπ), δηλητήριο εντόμων, κόπρανα ζώων (όπως γάτα και σκύλος), ακάρεα, σπόρια μυκήτων, επαγγελματικές ουσίες (latex), και φάρμακα (π.χ. πενικιλλίνη). δερματικές αντιδράσεις. Τα πιο κοινά παραδείγματα είναι αντιδράσεις προς μέταλλα  και κοσμήματα.
http://www.labtestsonline.gr


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου